Pengenalan
Sebelum British campur tangan
di Tanah Melayu secara rasmi pada tahun
1874,British mengamalkan dasar campur tangan secara tidak formal, iaitu mereka
terlibat dalam hal ehwal politik tempatan. Sistem residen diperkenalkan di
Tanah Melayu pertama kalinya pada tahun 1874
bermula di Perak,berlanjutan ke negeri Selangor, Negeri Sembilan dan
Pahang. Sistem ini berlaku akibat termeterainya
Perjanjian Pangkor pada 20 Januari 1874[i]. Kuasa dan kedudukan
sultan dapat dilihat mula tergugat disebabkan kuasa sultan ke atas pentadbiran
di peringkat negeri dan sebagainya diambil alih oleh Residen British, kecuali
hal-hal yang berkaitan dengan agama islam dan adat istiadat Melayu.Lantaran
daripada pengambil alihan kuasa ini, tugas Residen yang pada amnya menasihati
dan bulan memerintah menimbulkan rasa tidak puas hati dalam kalangan pemerintah
tempatan terutamanya sultan dan
pembesar-pembesar yang ada.Faktor muka bumi dan kaya dengan hasil
galian,kesuburan tanah serta kedudukan
Tanah Melayu yang strategic, boleh member kepentingan kepadanya iaitu
dari segi ekonomi berikutan daripada revolusi perindustrian iaitu yang berlaku
di Negara asalnya.
Masalah
yang berkaitan dengan pertelingkahan dan permusuhan antara kongsi gelap,
perebutan kuasa dan sebagainya, juga merupakan satu perkara yang menarik minat
British untuk menguasai Tanah Melayu, keadaan ekonomi yang dikatakan semakin
merosot juga menarik minat British untuk
menguasai Tanah Melayu.
Peranan dan tanggung
jawab Residen
Politik dan Pentadbiran
Peranan dan tanggung jawab British
dalam politik dan pentadbiran di Tanah Melayu ialah dengan mengamalkan
pentadbiran yang berasaskan zaman Pra –Kolonial, peranan dan tanggungjawab pembesar melayu dihadkan
iaitu mereka hanya boleh campurtangan dalam hal adat istiadat Melayu dan agama
islam, pembesar tampatan yang beperanan untuk membentuk pentadbiran dan
sebagainya di Tanah Melayu, kini disekat Residen British lantraran daripada
peristiwa hak dan peranan orang melayu mula tergugat, ini kerana saultan atau
raja-raja melayu perlu mendapat nasihat dan persetujuan Residen Britsh apabila
hendak memula dan mengemukakan sesuatu sesuatu persetujuan, Status
ketertinggian kuasa pembesar tempatan di pandang remeh oleh pihak British.
Sistem pentadbiran di tanah melayu mula di ubah kepada pentadbiran yang lebih
moden dan berasaskan pentadbiran British, kuasa atau power residen menjadi
semakin luas.
Hak memungut cukai sebagai
contohnya hendaklah dikutip oleh pegawai kerajaan negeri yang dikatakan
bertujuan untuk mremperbaiki keadaan keawangan, menjelaskan hutang-piutang
negeri-negeri dan membayar gaji pegawai kerajaan . Pegawai kerajaan juga
dilantik untuk menjalankan tugas yang sebelum ini dijalankan oleh pembesar
melayu.Kuasa residen dapat dilihat melalui beberapa perkara iaitu mentadbir
urusan harian, seperti hal yang berkaitan dengan tanah, perhutanan, keawangan,
keamanan negeri dan memajukan negeri dan pentadbiran awam. Dasar-dasar yang
diperolehi di negeri-negeri melayu dipengaruhi oleh residen British.
Pentadbiran berasaskan Barat diperkenalkan kepada pembesar-pembesar Melayu.
Majlis mensyuarat negeri ditubuhkan bagi member peluang kepada ahli untuk
mengemukakan pandangan tentang pentadbiran di negert-negeri melayu, contohnya
yang berkaitan dengan peruntukan negeri
dan memajukan negeri.Residen British juga bertanggungjawab untuk melantik
penjawat jawatan awam sebagai palaksana segala keputusan yang telah diambil
oleh majlis mensyuarat negeri untuk menjalankan pendadbiran.
Penubuhan sebuah Majlis Mensyuarat negeri diadakan
bertujuan memberi peluang kepada ahli-ahli untuk mengemukakan pelbagai
pandangan yang berkaitan dengan ketidak puasan masyarakat tempatan ke atas
tugas Residen British.Penubuhan Pasukan Polis yang terdiri daripada orang
Punjap ditubuhan oleh Residen British Iaitu Hugh Low.Kuasa residen juga dapat
dilihat lebih luas berdasarkan keluasan
negeri. Contohnya kampug kepada daerah, dan daerah kepada negeri, dan
seterisnya kepada Majlis mensyuarat negeri-negeri.Terdapat pelbagai tugas yang
perlu di selaraskan oleh residen, iaitu sebagai contohnya Do atau District
Officer bertanggungjawab mengutip hasil cukai tanah, mengawasi penghulu di
setiap daerah, mengeluarkan lessen untuk memotong pokok dan memungut hasil
hutan, bertindak sebagai Syahbandar di kawasan pelabuhan, menjaga
sub-perbendaharaan daerah, dan menjadi hakim kepada kes sivil dan jenayah dan
terdapat beberapa hukuman yang dikenakan mengikut undang-undang yang telah
ditetapkan oleh pihak British yang
banyak menggunakan pendekatan daripada negeri sendiri.Hukum kanun yang
berkaitan dengan laut dan yang menderhaka juga di kenakan.Residen juga diberi
kepercayaan untuk melantik ketua kerani, Polis, Jurutera, majestret,renjer
hutan dan akauntan. Jawatan ini diisi oleh orang British pada amnya, dan dapat
dilihat masyarakat melayu di pingirkan .Masyarakat melayu tidak berpeluang untuk mempelajari
asas pekerjaan yang berkaitan dengan profesyen di kelas atasan.
Sektor
Ekonomi
Ekonomi merupakan faktor yang
penting bagi membangunkan sesebuah pentadbiran, apatah lagi untuk memperluaskan
pengaruhnya ke seluruh empayar negeri-negeri Melayu. Kuasa residen termasuklah
sebagai pelindung dan penaung bangsa British dan bangsa Eropah yang lain yang
banyak dikaitkan dengan pengaruh perluasannya terhadap bidang perdagangan luas
hingga ke seluruh Eropah. Antara pembaharuan yang dibuat oleh pihak British ke
atas negeri-negeri melayu dengan mengubah system pungutan cukai. Semua cukai
dikutip oleh pegawai kerajaan negeri[ii], bertujuan untuk
memperbaiki keadaan keawangan di negeri-negeri melayu yang mengalami masalah
keawangan dan mrelangsaikan hutang piutang dan membayar gajai-gaji
pegawai-pegawai termasuklan residen British. Elaun sara hidup akan dibayar juga
atas nama Sultan dan bukannya oleh Kerajaan British, sebagai contohnya di Perak,
matlamat utama dalam ekonomi adalah memajukan ekonomi melalui eksploitasi sumber semulajadi negeri-negeri melayu dan
mewujudkan satu pentadbiran pu ngutan cukai yang lebih teratar dan sistematik.
Kewibawaan kuasa residen dilihat dalam menguruskan pencen bagi
pembesar-pembesar yang kehilangan hak memungut cukai.
Negeri-negeri melayu yang kaya
dengan sumber , boleh memajukan ekonomi berasaskan perlombongan yang mula
diusahakan di negeri Perak, Selangor dan seterusnya. Sebagai contohnya penemuan
bijih timah di Perak adalah di Larut, Taiping, kemunting dan sebagainya.Kaedah
yang digunakan oleh pihak British adalah melalui kaedah mendulang dan kapal
korek. Kemasukan imigran Cina ke Tanah Melayu, dapat melancarkan kerja-kerja
mengusahakan perlombongan iaitu orang cina di tempatkan di kawasan kawasan
mendulang, lantaran daripada peristiwa itu, msyarakat cina banyak di kawasan
Bandar, ini disebabkan oleh kawasan lombong bijih timah telah berkembang maju
menjadi satu kawasan Bandar yang dikenali.Perusahaan bijih timah juga
diusahakan adalah berikutan revolusi perindustrian yang berlaku pada ketika
itu.
Selain daripada ekonomi yang
berasaskan perlombongan, ekonomi berasaskan tanaman iaitu penanaman getah.
Tanaman getah yang dibawa masuk ke Negara ini untuk diusahakan oleh orang
india, mereka ditempatkan ke kawasan ladang. Perusahaan getah juga di jalankan
adalah bertujuan untuk kepentingan pihak British semata-mata. Getah bmendapat
permintaan yang tinggi di Negara asal untuk mengusahakan sektor perindustrian lantaran
daripada kenaikan harga getah yang dilihat dapat member keuntungan yang banyak
serta boleh menaikkan taraf ekonominya. Penanaman kopi, dan lada hitam juga
diusahakan. [iii]Kopi
dari Brazil di bawa ke Tanah Melayu untuk diusahakan kerana tanaman tersebut
amat sesuai dengan iklim di Tanah Melayu yang panas dan lembab sepanjang tahun.
Teh juga di usahakan di lereng-lereng bukit terutamanya di kawasan larut dan Cameron
Highland. Sektor perdagangan dapat
dimajukan disebabkan kebijaksanaan residen British dalam mentadbir
negeri-negeri melayu. Hasil perlombongan dari perak, Selangor dan negeri
Sembilan dieksport ke luar Negara melalui jalan laut, iaitu melalui Pelabuhan
Klang, disebabkan revolusi perindustrian daripada negara asal. Pembalakan
sebagai contohnya yang berlaku di Pahang, sistem cukai yang diadakan adalah
dengan mengadakan lessen, iaitu sesiapa yang hendak memungut Hasil hutan atau hendak
menebang pokok, contohnya meranti, cengal, gaharu dan sebagainya perlu
mendapatkan lessen menebang pokok berkenaan. Hasil daripada bayaran lessen atau
cukai yang di kenakan perlu diserahkan kepada kerajaan negeri.
Ekonomi Pahang pada amnya, dapat
dilihat kuasa atau helah daripada Kerajaan British untuk memonopoli Ekonomi
berasaskan perlombongan emas dan bijih timah yang banyak di negeri itu. Residen
berperanan mengarahkan pembantunya untuk memantau kawasan perlombongan yang di
usahakan oleh Orang Siam, Melayu dan Cina. Negeri Pahang yang luas yang kaya
dengan hasil bumi menyebabkan negeri itu terpaksa berhutang untuk meneruskan
ekonominya.Negeri itu disarankan supaya berhutang dengan kerajaan negeri
Selangor.Residen yang berperanan mendapatkan sumbangan keawangan daripada
kerajaan negeri lain seperti Selangor, Negeri Sembilan dan Perak[iv].Residen juga berperanan
sebagai pemangkin kepada permulaan ekonomi berasaskan kedai runcit yang mula
diperkenalkan oleh orang Cina yang datang ke negara ini untuk terlibat dalam
sektor perlombongan dan menyebabkan migrasi dari satu tempat ke tempat yang lain.
Faktor
Sosial
Daripada faktor sosial, dapat
dilihat peranan dan tanggungjawab residen adalah dengan menghapuskan amalan
hamba abdi dalam masyarakat melayu. Buktinya di Perak. Birch telah member
perlindungan kepada beberapa orang hamba berhutang yang telah melarikan diri ke
rumahnya. Hamba abdi dalam masyarakat melayu dapat diklasifikasikan sebagai
seorang yang diberi tugas penting seperti menjaga dusun, menjadi wakil penerima
barang dagangan dan menjadi pengawal peribadi.[v] Pembaharuan yang juga
dilakukan adalah contohnya di negeri Pahang contohnya, yang pada ketika itu
diperintah oleh J.P. Rodger. Masalah demi masalah berlanjutan, beliau dengan
beberapa orang tentera Sikh tidak di senangi oleh Sultan Ahmad. pasulan polis
di tubuhkan yang terdiri daripada 50
polis Sikh dan 150 polis Melayu telah di tubuhkan di Hulu Pahang. Penubuhan
pasukan ini bertujuan untuk menjaga keselamatan negeri. Penubuhan pasukan ini
juga bertujuan untuk menjaga kawalan ke atas negeri-negeri Melayu supaya
menjadi lebih selamat, Sistem saman dan denda dikenakan kepada mereka yang
melakukan kesalahan umum yang berkaitan dengan hak asasi manusia. Balai Polis
juga banyak di bina iaitu. Struktur daripada pengkhususan pekerjaan mula di
selaraskan dan mengikut sistem pentadbiran yang berasaskan British iaitu dengan
adanya pekerjaan seperti kerani, polis,jurutera,majistret, ranjer hutan dan
akauntan. Perubahan sosial masyarakat melayu juga dapat dilihat apabila sistem
pendidikan barat mula diperkenalkan, penubuhan sekolah-sekolah aliran Inggeris
mula dibina, sebagai contohnya sekolah Maxwell,MCKK atau Malay Colage Kuala
Kangsar dan sebagainya. Sekolah ini biasanya dapat menempatkan anak-anak
pembesar tempatan disebabkan oleh yuran yang dikenakan adalah tinggi yang tidak
mampu dibayar oleh rakyat kebiasaan.
Organisasi
sosial juga dilihat apabila sekolah melayu juga mengutamakan pembelajaran dalam
aliran bahasa inggeris. Pembelajaran di sekolah melayu yang mengajar tentang
pertukangan, jahitan dan sebagainya, bertujuan untuk memahirkan mereka supaya
mahir apabila diberi pekerjaan .Residen juga dilihat sebagai seorang yang
berperanan mengurangkan pergaduhan dalam kalangan keluarga atau kerabat diraja,
iaitu dengan perlindungan yang di berikan oleh pihak British.
Pembaharuan
dalam Infrastruktur
Pembaharuan daripada Infrastruktur,
adalah yang berkaitan dengan kelangsungan sistem ekonomi berasaskan pertanian, sebagai
contohnya, daripada inisiatif Residen, pembinaan Landasan Kereta api dari
Taiping ke Port Weld dibina pada tahun 1885 yang boleh memudahkan hasil pertanian dan perlombongan diangkut.
ke pelabuhan dan menjimatkan masa perjalanan[vi]. Perkembangan penubuhan sistem jaringan jalan raya yang
lebih tersusun dan teratur, Contoh lain yang dapat dilihat kemajuan dalam
perdagangan adalah dengan adanya pelabuhan yang dikenali iaitu pelabuhan Pulau
Pinang dan pelabuhan klang yang menjadi pusat perdagagan dan membolehkan
kapal-kapal berlabuh yang boleh melancarkan aktiviti eksport dan import. Pulau
Pinang juga dijadikan Pangkalan tentera dan pusat untuk membekalkan makanan
kepada pihak British. Pembinaan jalan raya, parit serta longkang di bina.
Pembinaan balai polis yang menempatkan pekerja tempatan dan sikh, Selepas
pembinaan kawasan landasan kereta api, juga dapat dilihat sistem telepon
diperkenalkan di kawasan lading, bagi memudah maklumat atau maklum balas
diterima dengan begitu cepat.
Kesimpulannya
Penjajahan British ke tanah melayu
dapat memperlihatkan pengenalan kepada
sistem residen di Tanah Melayu yang pertamanya di perkenalkan di Perak pada
tahun 1874. Daripada peristiwa ini dapat dilihat kuasa pembesar-pembesar
tempatan seperti sultan diambil alih oleh residen, kecuali perkara- perkara yang
berkaitan dengan adapt istiadat melayu dan agama islam
[i] Zainal Abidin Abdul Wahid et, al. Malaysia
[ii] Andaya, B.W. and Andaya, L. Y.(2001) A hIstory of Malaya
(Second edition)
Landon : Palgrave
[iii] Zainal Abidin Abdul Wahid et, al. Malaysia
[iv] Zainal Abidin Abdul Wahid et, al. Malaysia
Pengenalan
Sebelum British campur tangan
di Tanah Melayu secara rasmi pada tahun
1874,British mengamalkan dasar campur tangan secara tidak formal, iaitu mereka
terlibat dalam hal ehwal politik tempatan. Sistem residen diperkenalkan di
Tanah Melayu pertama kalinya pada tahun 1874
bermula di Perak,berlanjutan ke negeri Selangor, Negeri Sembilan dan
Pahang. Sistem ini berlaku akibat termeterainya
Perjanjian Pangkor pada 20 Januari 1874[i]. Kuasa dan kedudukan
sultan dapat dilihat mula tergugat disebabkan kuasa sultan ke atas pentadbiran
di peringkat negeri dan sebagainya diambil alih oleh Residen British, kecuali
hal-hal yang berkaitan dengan agama islam dan adat istiadat Melayu.Lantaran
daripada pengambil alihan kuasa ini, tugas Residen yang pada amnya menasihati
dan bulan memerintah menimbulkan rasa tidak puas hati dalam kalangan pemerintah
tempatan terutamanya sultan dan
pembesar-pembesar yang ada.Faktor muka bumi dan kaya dengan hasil
galian,kesuburan tanah serta kedudukan
Tanah Melayu yang strategic, boleh member kepentingan kepadanya iaitu
dari segi ekonomi berikutan daripada revolusi perindustrian iaitu yang berlaku
di Negara asalnya.
Masalah
yang berkaitan dengan pertelingkahan dan permusuhan antara kongsi gelap,
perebutan kuasa dan sebagainya, juga merupakan satu perkara yang menarik minat
British untuk menguasai Tanah Melayu, keadaan ekonomi yang dikatakan semakin
merosot juga menarik minat British untuk
menguasai Tanah Melayu.
Peranan dan tanggung
jawab Residen
Politik dan Pentadbiran
Peranan dan tanggung jawab British
dalam politik dan pentadbiran di Tanah Melayu ialah dengan mengamalkan
pentadbiran yang berasaskan zaman Pra –Kolonial, peranan dan tanggungjawab pembesar melayu dihadkan
iaitu mereka hanya boleh campurtangan dalam hal adat istiadat Melayu dan agama
islam, pembesar tampatan yang beperanan untuk membentuk pentadbiran dan
sebagainya di Tanah Melayu, kini disekat Residen British lantraran daripada
peristiwa hak dan peranan orang melayu mula tergugat, ini kerana saultan atau
raja-raja melayu perlu mendapat nasihat dan persetujuan Residen Britsh apabila
hendak memula dan mengemukakan sesuatu sesuatu persetujuan, Status
ketertinggian kuasa pembesar tempatan di pandang remeh oleh pihak British.
Sistem pentadbiran di tanah melayu mula di ubah kepada pentadbiran yang lebih
moden dan berasaskan pentadbiran British, kuasa atau power residen menjadi
semakin luas.
Hak memungut cukai sebagai
contohnya hendaklah dikutip oleh pegawai kerajaan negeri yang dikatakan
bertujuan untuk mremperbaiki keadaan keawangan, menjelaskan hutang-piutang
negeri-negeri dan membayar gaji pegawai kerajaan . Pegawai kerajaan juga
dilantik untuk menjalankan tugas yang sebelum ini dijalankan oleh pembesar
melayu.Kuasa residen dapat dilihat melalui beberapa perkara iaitu mentadbir
urusan harian, seperti hal yang berkaitan dengan tanah, perhutanan, keawangan,
keamanan negeri dan memajukan negeri dan pentadbiran awam. Dasar-dasar yang
diperolehi di negeri-negeri melayu dipengaruhi oleh residen British.
Pentadbiran berasaskan Barat diperkenalkan kepada pembesar-pembesar Melayu.
Majlis mensyuarat negeri ditubuhkan bagi member peluang kepada ahli untuk
mengemukakan pandangan tentang pentadbiran di negert-negeri melayu, contohnya
yang berkaitan dengan peruntukan negeri
dan memajukan negeri.Residen British juga bertanggungjawab untuk melantik
penjawat jawatan awam sebagai palaksana segala keputusan yang telah diambil
oleh majlis mensyuarat negeri untuk menjalankan pendadbiran.
Penubuhan sebuah Majlis Mensyuarat negeri diadakan
bertujuan memberi peluang kepada ahli-ahli untuk mengemukakan pelbagai
pandangan yang berkaitan dengan ketidak puasan masyarakat tempatan ke atas
tugas Residen British.Penubuhan Pasukan Polis yang terdiri daripada orang
Punjap ditubuhan oleh Residen British Iaitu Hugh Low.Kuasa residen juga dapat
dilihat lebih luas berdasarkan keluasan
negeri. Contohnya kampug kepada daerah, dan daerah kepada negeri, dan
seterisnya kepada Majlis mensyuarat negeri-negeri.Terdapat pelbagai tugas yang
perlu di selaraskan oleh residen, iaitu sebagai contohnya Do atau District
Officer bertanggungjawab mengutip hasil cukai tanah, mengawasi penghulu di
setiap daerah, mengeluarkan lessen untuk memotong pokok dan memungut hasil
hutan, bertindak sebagai Syahbandar di kawasan pelabuhan, menjaga
sub-perbendaharaan daerah, dan menjadi hakim kepada kes sivil dan jenayah dan
terdapat beberapa hukuman yang dikenakan mengikut undang-undang yang telah
ditetapkan oleh pihak British yang
banyak menggunakan pendekatan daripada negeri sendiri.Hukum kanun yang
berkaitan dengan laut dan yang menderhaka juga di kenakan.Residen juga diberi
kepercayaan untuk melantik ketua kerani, Polis, Jurutera, majestret,renjer
hutan dan akauntan. Jawatan ini diisi oleh orang British pada amnya, dan dapat
dilihat masyarakat melayu di pingirkan .Masyarakat melayu tidak berpeluang untuk mempelajari
asas pekerjaan yang berkaitan dengan profesyen di kelas atasan.
Sektor
Ekonomi
Ekonomi merupakan faktor yang
penting bagi membangunkan sesebuah pentadbiran, apatah lagi untuk memperluaskan
pengaruhnya ke seluruh empayar negeri-negeri Melayu. Kuasa residen termasuklah
sebagai pelindung dan penaung bangsa British dan bangsa Eropah yang lain yang
banyak dikaitkan dengan pengaruh perluasannya terhadap bidang perdagangan luas
hingga ke seluruh Eropah. Antara pembaharuan yang dibuat oleh pihak British ke
atas negeri-negeri melayu dengan mengubah system pungutan cukai. Semua cukai
dikutip oleh pegawai kerajaan negeri[ii], bertujuan untuk
memperbaiki keadaan keawangan di negeri-negeri melayu yang mengalami masalah
keawangan dan mrelangsaikan hutang piutang dan membayar gajai-gaji
pegawai-pegawai termasuklan residen British. Elaun sara hidup akan dibayar juga
atas nama Sultan dan bukannya oleh Kerajaan British, sebagai contohnya di Perak,
matlamat utama dalam ekonomi adalah memajukan ekonomi melalui eksploitasi sumber semulajadi negeri-negeri melayu dan
mewujudkan satu pentadbiran pu ngutan cukai yang lebih teratar dan sistematik.
Kewibawaan kuasa residen dilihat dalam menguruskan pencen bagi
pembesar-pembesar yang kehilangan hak memungut cukai.
Negeri-negeri melayu yang kaya
dengan sumber , boleh memajukan ekonomi berasaskan perlombongan yang mula
diusahakan di negeri Perak, Selangor dan seterusnya. Sebagai contohnya penemuan
bijih timah di Perak adalah di Larut, Taiping, kemunting dan sebagainya.Kaedah
yang digunakan oleh pihak British adalah melalui kaedah mendulang dan kapal
korek. Kemasukan imigran Cina ke Tanah Melayu, dapat melancarkan kerja-kerja
mengusahakan perlombongan iaitu orang cina di tempatkan di kawasan kawasan
mendulang, lantaran daripada peristiwa itu, msyarakat cina banyak di kawasan
Bandar, ini disebabkan oleh kawasan lombong bijih timah telah berkembang maju
menjadi satu kawasan Bandar yang dikenali.Perusahaan bijih timah juga
diusahakan adalah berikutan revolusi perindustrian yang berlaku pada ketika
itu.
Selain daripada ekonomi yang
berasaskan perlombongan, ekonomi berasaskan tanaman iaitu penanaman getah.
Tanaman getah yang dibawa masuk ke Negara ini untuk diusahakan oleh orang
india, mereka ditempatkan ke kawasan ladang. Perusahaan getah juga di jalankan
adalah bertujuan untuk kepentingan pihak British semata-mata. Getah bmendapat
permintaan yang tinggi di Negara asal untuk mengusahakan sektor perindustrian lantaran
daripada kenaikan harga getah yang dilihat dapat member keuntungan yang banyak
serta boleh menaikkan taraf ekonominya. Penanaman kopi, dan lada hitam juga
diusahakan. [iii]Kopi
dari Brazil di bawa ke Tanah Melayu untuk diusahakan kerana tanaman tersebut
amat sesuai dengan iklim di Tanah Melayu yang panas dan lembab sepanjang tahun.
Teh juga di usahakan di lereng-lereng bukit terutamanya di kawasan larut dan Cameron
Highland. Sektor perdagangan dapat
dimajukan disebabkan kebijaksanaan residen British dalam mentadbir
negeri-negeri melayu. Hasil perlombongan dari perak, Selangor dan negeri
Sembilan dieksport ke luar Negara melalui jalan laut, iaitu melalui Pelabuhan
Klang, disebabkan revolusi perindustrian daripada negara asal. Pembalakan
sebagai contohnya yang berlaku di Pahang, sistem cukai yang diadakan adalah
dengan mengadakan lessen, iaitu sesiapa yang hendak memungut Hasil hutan atau hendak
menebang pokok, contohnya meranti, cengal, gaharu dan sebagainya perlu
mendapatkan lessen menebang pokok berkenaan. Hasil daripada bayaran lessen atau
cukai yang di kenakan perlu diserahkan kepada kerajaan negeri.
Ekonomi Pahang pada amnya, dapat
dilihat kuasa atau helah daripada Kerajaan British untuk memonopoli Ekonomi
berasaskan perlombongan emas dan bijih timah yang banyak di negeri itu. Residen
berperanan mengarahkan pembantunya untuk memantau kawasan perlombongan yang di
usahakan oleh Orang Siam, Melayu dan Cina. Negeri Pahang yang luas yang kaya
dengan hasil bumi menyebabkan negeri itu terpaksa berhutang untuk meneruskan
ekonominya.Negeri itu disarankan supaya berhutang dengan kerajaan negeri
Selangor.Residen yang berperanan mendapatkan sumbangan keawangan daripada
kerajaan negeri lain seperti Selangor, Negeri Sembilan dan Perak[iv].Residen juga berperanan
sebagai pemangkin kepada permulaan ekonomi berasaskan kedai runcit yang mula
diperkenalkan oleh orang Cina yang datang ke negara ini untuk terlibat dalam
sektor perlombongan dan menyebabkan migrasi dari satu tempat ke tempat yang lain.
Faktor
Sosial
Daripada faktor sosial, dapat
dilihat peranan dan tanggungjawab residen adalah dengan menghapuskan amalan
hamba abdi dalam masyarakat melayu. Buktinya di Perak. Birch telah member
perlindungan kepada beberapa orang hamba berhutang yang telah melarikan diri ke
rumahnya. Hamba abdi dalam masyarakat melayu dapat diklasifikasikan sebagai
seorang yang diberi tugas penting seperti menjaga dusun, menjadi wakil penerima
barang dagangan dan menjadi pengawal peribadi.[v] Pembaharuan yang juga
dilakukan adalah contohnya di negeri Pahang contohnya, yang pada ketika itu
diperintah oleh J.P. Rodger. Masalah demi masalah berlanjutan, beliau dengan
beberapa orang tentera Sikh tidak di senangi oleh Sultan Ahmad. pasulan polis
di tubuhkan yang terdiri daripada 50
polis Sikh dan 150 polis Melayu telah di tubuhkan di Hulu Pahang. Penubuhan
pasukan ini bertujuan untuk menjaga keselamatan negeri. Penubuhan pasukan ini
juga bertujuan untuk menjaga kawalan ke atas negeri-negeri Melayu supaya
menjadi lebih selamat, Sistem saman dan denda dikenakan kepada mereka yang
melakukan kesalahan umum yang berkaitan dengan hak asasi manusia. Balai Polis
juga banyak di bina iaitu. Struktur daripada pengkhususan pekerjaan mula di
selaraskan dan mengikut sistem pentadbiran yang berasaskan British iaitu dengan
adanya pekerjaan seperti kerani, polis,jurutera,majistret, ranjer hutan dan
akauntan. Perubahan sosial masyarakat melayu juga dapat dilihat apabila sistem
pendidikan barat mula diperkenalkan, penubuhan sekolah-sekolah aliran Inggeris
mula dibina, sebagai contohnya sekolah Maxwell,MCKK atau Malay Colage Kuala
Kangsar dan sebagainya. Sekolah ini biasanya dapat menempatkan anak-anak
pembesar tempatan disebabkan oleh yuran yang dikenakan adalah tinggi yang tidak
mampu dibayar oleh rakyat kebiasaan.
Organisasi
sosial juga dilihat apabila sekolah melayu juga mengutamakan pembelajaran dalam
aliran bahasa inggeris. Pembelajaran di sekolah melayu yang mengajar tentang
pertukangan, jahitan dan sebagainya, bertujuan untuk memahirkan mereka supaya
mahir apabila diberi pekerjaan .Residen juga dilihat sebagai seorang yang
berperanan mengurangkan pergaduhan dalam kalangan keluarga atau kerabat diraja,
iaitu dengan perlindungan yang di berikan oleh pihak British.
Pembaharuan
dalam Infrastruktur
Pembaharuan daripada Infrastruktur,
adalah yang berkaitan dengan kelangsungan sistem ekonomi berasaskan pertanian, sebagai
contohnya, daripada inisiatif Residen, pembinaan Landasan Kereta api dari
Taiping ke Port Weld dibina pada tahun 1885 yang boleh memudahkan hasil pertanian dan perlombongan diangkut.
ke pelabuhan dan menjimatkan masa perjalanan[vi]. Perkembangan penubuhan sistem jaringan jalan raya yang
lebih tersusun dan teratur, Contoh lain yang dapat dilihat kemajuan dalam
perdagangan adalah dengan adanya pelabuhan yang dikenali iaitu pelabuhan Pulau
Pinang dan pelabuhan klang yang menjadi pusat perdagagan dan membolehkan
kapal-kapal berlabuh yang boleh melancarkan aktiviti eksport dan import. Pulau
Pinang juga dijadikan Pangkalan tentera dan pusat untuk membekalkan makanan
kepada pihak British. Pembinaan jalan raya, parit serta longkang di bina.
Pembinaan balai polis yang menempatkan pekerja tempatan dan sikh, Selepas
pembinaan kawasan landasan kereta api, juga dapat dilihat sistem telepon
diperkenalkan di kawasan lading, bagi memudah maklumat atau maklum balas
diterima dengan begitu cepat.
Kesimpulannya
Penjajahan British ke tanah melayu
dapat memperlihatkan pengenalan kepada
sistem residen di Tanah Melayu yang pertamanya di perkenalkan di Perak pada
tahun 1874. Daripada peristiwa ini dapat dilihat kuasa pembesar-pembesar
tempatan seperti sultan diambil alih oleh residen, kecuali perkara- perkara yang
berkaitan dengan adapt istiadat melayu dan agama islam
No comments:
Post a Comment